Xin chào anh em, cuộc sống ngoài đời thực và cuộc sống trên thị trường xét về khía cạnh nào đó thì khá giống nhau. Bởi lẽ, tất cả đều bị chi phối bởi yếu tố tâm lý của con người. Chiến lược thì cũng chia sẻ nhiều rồi, anh em cứ từ từ luyện đi nhé. Hôm nay tôi có một câu chuyện khá hay muốn kể cho anh em nghe, dạo này trading vất vả quá đúng không (ngày nào mà chẳng vất vả). Câu chuyện này xem như để anh em xả stress vậy. Tất nhiên là câu chuyện của tôi có liên quan đến trading, đặc biệt là đầu cơ và sự làm giá. Câu chuyện này đặc biệt dành cho các trader mới, chưa kiểm soát được tâm lý thị trường. Trước khi bàn luận về nó, chúng ta cùng nghe câu chuyện nhé CÂU CHUYỆN CON KHỈ Giai đoạn tích lũy Ngày xưa, ở một đảo trù phú có một ngôi làng sống rất êm đềm và mọi người rất thương yêu dùm bọc lẫn nhau. Họ phân chia công việc tùy theo sở trường của mỗi người, người đi cày cấy, người chăn nuôi, dạy học, kinh doanh, buôn bán… Đây được mệnh danh là thiên đường dưới trần gian mà ai cũng muốn đến sinh sống. Tuy nhiên, dân làng ở đây có một chút rắc rối nhỏ, đó là khu làng có rất nhiều Khỉ, chuyện tưởng bình thường, nhưng vì Khỉ sinh sản quá nhanh nên chúng xuất hiện khắp nơi và thỉnh thoảng phá hoại nông sản của làng. Vì vậy, mọi người trong làng thường không thích Khỉ, họ luôn tìm cách xua đuổi lũ Khỉ phá hoại này đi càng xa càng tốt. Giai đoạn tạo cầu đẩy giá Thời gian cứ trôi đi mãi đến một ngày kia, có 1 thương gia giàu có đến đảo, ông nghe hòn đảo này có nhiều Khỉ và tỏ ý muốn mua Khỉ và lập ra Công ty thu mua Khỉ, xây dựng 1 trang trại thật to trên đất của làng. Thế là ông thông báo cho dân làng trên đảo rằng: ông sẽ mua Khỉ với giá 20 đồng vàng/con. Điều này, thật tuyệt với dân trên đảo, với giá 20 đồng vàng gấp 10 lần giá tivi họ đang xem, gấp 5 lần xe máy họ chạy. Thế là mọi người đi bắt Khỉ xung quanh nhà mình bán lại cho thương Gia. Ông thương Giá mua và trả tiền đầy đủ cho dân làng. Ông thông báo chỉ mua Khỉ thiên nhiên thôi, không mua Khỉ nuôi. Thế rồi, ngoài công việc thường ngày kiếm sống, dân là lại có thêm 1 nghề tay trái “Bắt Khỉ”. Thu nhập từ việc bắt Khỉ đã giúp cho đời sống dân làng ngày được cải thiện tốt hơn. Họ có thể mua sắm nhiều hơn, tiêu thụ nhiều hàng hóa hơn. Con Khỉ từ 1 con vật bị xua đuổi thành con vật quí đối với dân làng ở đây. Khỉ trở thành đề tài thảo luận của mọi người ở khắp làng xã thôn xóm. Bắt khỉ bây giờ là một nghề Việc “bắt Khỉ” làm cho số lượng Khỉ càng giảm, việc tìm bắt con Khỉ khó khăn hơn. Nhà thương Gia tốt bụng quyết định tăng giá mua Khỉ nhằm hỗ trợ người dân bắt Khỉ với giá 40 đồng vàng. Vì giá Khỉ tăng cao, nên việc tìm “Bắt Khỉ” ngày một được tham gia đông đảo của nhiều tầng lớp trong làng, từ Cô Bán Báo cho đến các anh kỹ sư, bác sĩ, và có cả các bô lão có chức quyền. Khắp nơi “Người Người Bắt Khỉ, Nhà Nhà Bắt Khỉ” và nghề "Bắt Khỉ” trở thành nghề làm ăn phát đạt nhất, kiếm tiền dễ nhất. Nên mọi người bắt đầu vay tiền Ngân Hàng thế chấp Nhà cửa đầu tư vào “Kinh Doanh Khỉ” với 1 lời 1. Ngân Hàng kinh doanh cho vay cũng phát đạt hơn, nên khuyến khích hỗ trợ vốn cho “Kinh Doanh Khỉ”. Đồng thời, ngân hàng cũng tăng cường đầu tư vào “Kinh Doanh Khỉ”. Tuy nhiên, tránh tình trạng cạnh tranh không lành mạnh, Các Bô Lão đưa ra các LUẬT Kinh Doanh Khỉ và Điều Kiện Hành Nghề Kinh Doanh Khỉ rồi cấp Chứng chỉ. Do nhu cầu Xã Hội, Làng quyết định lập ra cả 1 “Đại Học Khỉ” nhằm dạy kỹ thuật “Bắt Khỉ” và nghiên cứu về Khỉ cũng như cấp Chứng Chỉ cho học viên Học về Khỉ để hành nghề “Bắt Khỉ”. Phải có chứng chỉ mới được bắt khỉ Khỉ càng lúc càng hiếm và quí hơn trong khi người “Bắt Khỉ” ngày một đông. Một lần nữa, Ông Thương Gia tốt bụng biết được khó khăn của người dân nên nâng giá Khỉ lên 80 đồng vàng và phối hợp với Ngân Hàng địa phương hỗ trợ chi phí “Bắt Khỉ" thêm 20 đồng vàng. Con Khỉ từ không có giá trị giờ là 100 đồng vàng như 1 gia tài khổng lồ. Hòn Đảo như đang sôi về Khỉ. Các anh/chị Bác Sĩ, Kỹ Sư, Nhà Giáo… chuyển sang nghề “Bắt Khỉ” thay vì làm nghề cũ biết bao giờ mà giàu. Được biết, hơn 90% dân cư của đảo đã chuyển sang hành nghề “Bắt Khỉ”. Cứ thế, được 1 năm kể từ ngày Ông Thương Gia tốt bụng đến đảo, giúp hòn đảo này phát triển phồn thịnh hơn bao giờ hết với việc mua lại hơn 10 triệu con Khỉ từ dân làng. Giai đoạn phân phối Nay, Ông cần về nhà giải quyết chuyện gia đình. Nên Ông thông báo với cư dân đảo rằng Ông sẽ giao quyền cho anh Thanh Niên – đẹp trai và hiền lành tốt bụng để điều hành công việc thu mua Khỉ cho bà con. Được biết, anh Thanh Niên khá hiền, nên 1 số người ngỏ ý muốn mua 1 số Khỉ của Trang Trại với mục đính bán lại cho Bà Con đang rất cần Khỉ. Sau nhiều lần năn nỉ, đút lót cho Anh thanh Niên, Anh tốt bụng bán rẻ lại cho Ngân Hàng, Bô lão chức quyền số Khỉ với giá chỉ 75 Đồng Vàng. Với giá quá rẻ 75 Đồng vàng, các Ngân hàng huy động vốn đầu tư mua Khỉ của Anh Thanh Niên, Tổ chức cá nhân cũng đua nhau xếp hàng mua lại Khỉ. Chỉ trong hơn 1 tuần, gần 10 triệu con Khỉ được Bán Hết với giá ưu đãi 75 so với giá thị trường 100 đồng vàng. Nhiều người đang chen chúc nhau để mua khỉ Giai đoạn đạp giá Vào cuối tuần đó, Anh thanh niên “Biến Mất”. Cơ sở trang trại trống trơn... Dân cư trên đảo vẫn giữ lại số Khỉ của chính họ nhưng với một tâm trạng hoàn toàn khác…Tất cả đều mang trong mình một tâm trạng hoang mang, lo sợ ai cũng muốn bán số Khỉ đó đi dù với bất cứ giá nào cũng được để lấy lại một phần vốn bỏ ra. Nhưng rất tiếc lúc đó ai cũng muốn bán, còn ông chủ mua Khỉ ngày nào đã mất tăm rồi. Bây giờ thả đi cũng phải mất tiền, dữ lại thì cũng chẳng làm được gì. Kết cục, giá khỉ lại quay về với giá trị thực của nó. Đây là một tấm gương phản ánh rõ nhất về cơ chế làm giá trong bất kỳ thị trường nào. CHÚNG TA CÓ ĐANG LÀ NHỮNG NGƯỜI BẮT KHỈ? Câu chuyện này tuy không có thật, nhưng nó lại phản ánh một sự thật, xảy ra hàng ngày, hàng giờ, trên những cái chart chứng khoán, Forex và cả thị trường Coin. Giá bị đẩy lên cao, càng cao thì càng hưng phấn, càng cao thì càng lo sợ - lo sợ mất hàng, sợ người khác có lời mà mình không có. Một hội chứng mà chúng ta muôn thuở gặp phải, đó là FOMO. Bản chất FOMO là không tránh khỏi vì đó là tâm lý con người rồi. Một khi bạn vẫn còn sống, thì bạn vẫn sẽ FOMO. Điều cần làm ở đây không phải là tìm cách làm nó biến mất, mà phải làm sao để kiểm soát được nó, hạn chế nó một cách tốt nhất có thể VẬY PHẢI LÀM SAO ĐỂ KHÔNG LÀM NGƯỜI BẮT KHỈ? Đơn giản là đừng nghĩ đến con khỉ nữa. Sau đây là những cách, theo kinh nghiệm của tôi, có thể giúp anh em kiềm chế được máu FOMO trong bản ngã trader: 1. Giá tăng quá dốc, tuyệt đối không mua thêm, đơi hồi mới mua. Anh em có thể gắn Bollinger Bands vào (tôi rất hay dùng BBs) để xem biến động của giá, giá rớt ra ngoài biên thì hầu như sẽ hồi về đường trung bình. Bollinger Bands là công cụ tốt để hạn chế FOMO Do đó, khi giá tăng hoặc giảm quá dốc, chắc chắn nó sẽ rớt ra ngoài biên, vật thì nên kỳ vọng nó giảm về biên giữa thay vì đuổi theo nó. Đi theo đám đông (xu hướng) là đúng, nhưng đám đông quá phấn khích thì đi theo dễ bị giẫm đạp. 2. Nghiên cứu volume và hiểu bản chất tích lũy - phân phối. Đó là cách mà các big boys làm giá. Khi bạn hiểu cơ chế làm giá của nhà cái, bạn sẽ không còn bị FOMO nữa. 3. Tập chấp nhận mất hàng. Cảm giác mất hàng đôi khi còn nặng nề hơn thua lỗ. Nhưng xét cho cùng, thua lỗ là bạn mất tiền còn mất hàng thì tiền của bạn vẫn còn trong tài khoản. Thị trường chưa bao giờ đóng cửa và sẽ không bao giờ đóng cửa, cơ hội của chúng ta vẫn còn đó, hàng đó cứ để anh em khác ăn. Trên đây là những gì mà tôi muốn chia sẻ với anh em qua câu chuyện bắt khỉ. Hy vọng anh em hiểu và tránh được những sai lầm đáng tiếc này. Lucky trading!
