Sư huynh Đức Sơn của tôi kể có một người bạn suốt ngày chỉ ở “holiday mode”, nghĩa là đầu óc chân tay luôn ở trạng thái nghỉ dưỡng, ai làm gì kệ, ai nói gì kệ, "sờ tận tay day tận trán" cũng chẳng buồn động đậy. Tôi thì lại có anh bạn luôn ở trạng thái "tăng động", với chuyện gì cũng có thể có ý kiến, nhưng nói xuôi cũng được, nói ngược cũng chẳng sao. Hai người bạn này của anh Đức Sơn và tôi tuy ngược nhau nhưng căn bản đều không có quan điểm. (Xin mở ngoặc để bàn thêm là lâu nay tôi vẫn nhầm lẫn đánh đồng quan điểm riêng với “chính kiến”, nhưng khi tra cứu để viết bài này thì thấy thật ra “chính kiến” chỉ có nghĩa “ý kiến chính trị”, tức là nhận thức, quan điểm về chính trị. Trong tiếng Việt chúng ta vẫn hay có những nhầm lẫn như vậy, “điểm yếu” và “yếu điểm” là một ví dụ khác.) Quan điểm là gì? Tại sao cần có quan điểm? Quan điểm nôm na là "điểm quan sát", là nơi đứng để nhìn nhận, đánh giá về một sự việc. Có quan điểm là có nhận thức, cách nhìn riêng, là có hiểu biết, có tri thức, cách đánh giá riêng về sự việc. Khi thể hiện quan điểm (bằng viết hay nói) ta xác lập quan điểm của cá nhân, thể hiện những hiểu biết của mình, mở tâm để đón nhận sự phản biện, góp ý từ những người đứng ở điểm quan sát khác, từ đó hiểu biết đầy đủ hơn về sự việc đang xem xét. 5 ông thầy bói mù xem voi có 5 quan điểm khác nhau nhưng nếu họ lắng nghe nhau thì sẽ hình dung chính xác hơn về con voi. Xác lập quan điểm cho ta cơ hội để động não. Để học hỏi, tiến sát hơn đến bản chất của sự việc, việc xác lập quan điểm riêng, từ đó lắng nghe sự xác nhận, bổ sung, góp ý của những người xung quanh là rất cần thiết. Tôi và các bạn tham gia các Group chia sẻ kiến thức lẽ dĩ nhiên là để học hỏi và chia sẻ kiến thức: tham gia để đọc bài của người khác, để cùng thảo luận và học hỏi; tham gia để viết bài, chia sẻ những hiểu biết riêng, nhờ mọi người phản biện, giúp hoàn thiện kiến thức. Tham gia các hội nhóm chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm chính là một cơ hội tuyệt vời chỉ có được ở thời nay. Ở đó, chúng ta được học miễn phí (và là học mọi nơi mọi lúc, kể cả ngồi nhà hay nằm giường), được trực tiếp kết bạn và trao đổi với những "top minds" (bộ óc kiệt xuất) nhiều lĩnh vực. Thế nhưng việc có học được gì hay không lại hoàn toàn do chính ta quyết định. Hãy bắt đầu việc học tập bằng việc bày tỏ, xác lập quan điểm của chính mình. Ngừng ngay "like dạo, còm xã giao", tập hỏi "tại sao" để bộ óc biết cách phê bình, đó chính là bước đầu để có thể tiếp thu và hoàn thiện tri thức cho bản thân. Tôi luôn tự nhắc bản thân đọc chậm hơn, chịu khó bày tỏ quan điểm, chia sẻ hiểu biết nhiều hơn, để tri thức có cơ hội được hoàn thiện, thực sự trở thành hành trang, tài sản vô giá của cuộc đời. Các bạn có nghĩ vậy không? Nguyễn Anh Tuấn Aussie Biz Advisor Sydney, Australia
