Khi mới bước vào giảng đường đại học, tôi từng loay hoay với lịch học dày đặc, bài tập nhóm, các kỳ thi liên tục và cảm giác mất phương hướng. Nhưng chỉ sau một năm, tôi đã cải thiện được điểm số, giữ vững học bổng và quan trọng hơn là học với tâm thế nhẹ nhàng, chủ động. Tất cả đến từ 5 thói quen học tập tưởng đơn giản nhưng thực sự hiệu quả dưới đây. 1. Lập kế hoạch học tập theo tuần và bám sát lịch trình Trước đây tôi thường học theo cảm hứng, đến gần ngày thi mới lao vào ôn tập nên kiến thức dễ bị rối và áp lực tăng cao. Sau một kỳ học không như mong muốn, tôi bắt đầu thử lập kế hoạch học theo tuần. Mỗi Chủ nhật, tôi dành 30 phút lên lịch các môn cần học, chia nhỏ đầu việc, ví dụ như đọc giáo trình, làm bài tập, xem lại bài giảng. Tôi cũng ưu tiên những môn có khối lượng lớn để xử lý sớm. Lịch học được viết vào sổ tay hoặc đặt lời nhắc trên điện thoại để không quên. Việc này giúp tôi tránh học dồn, có thời gian ôn tập lại và dễ dàng nắm bắt tiến độ. Điểm số cũng cải thiện rõ rệt khi không còn học “nước rút” đầy căng thẳng. 2. Ghi chú theo phương pháp tư duy trực quan Một thay đổi lớn nữa là tôi bỏ cách chép bài “word by word” như hồi cấp ba. Thay vào đó, tôi chuyển sang ghi chú bằng sơ đồ tư duy và hệ thống hóa thông tin bằng từ khóa, gạch đầu dòng. Với môn lý thuyết nhiều như kinh tế học hay xã hội học, việc tóm tắt kiến thức bằng hình ảnh, mối quan hệ logic giúp tôi dễ nhớ và dễ ôn tập hơn. Còn với môn kỹ thuật, tôi ghi lại các công thức và ví dụ ứng dụng thực tế để hiểu bản chất. Sử dụng ứng dụng như Notion hoặc OneNote cũng giúp tôi dễ truy cập lại ghi chú mọi lúc mọi nơi. 3. Học tập theo phương pháp active recall và lặp lại ngắt quãng Thay vì chỉ đọc lại bài giảng, tôi áp dụng phương pháp chủ động ghi nhớ (active recall) bằng cách tự đặt câu hỏi và trả lời, hoặc giảng giải lại kiến thức cho bạn cùng học. Song song đó, tôi áp dụng lặp lại ngắt quãng (spaced repetition) để ôn tập các phần quan trọng theo chu kỳ tăng dần. Cách học này giúp tôi chuyển kiến thức từ trí nhớ ngắn hạn sang trí nhớ dài hạn. Tôi không còn cảm giác “học xong là quên” mà vẫn nhớ bài lâu dài đến cuối kỳ. 4. Tập trung 100 phần trăm khi học Tôi nhận ra rằng học suốt 3 tiếng nhưng vừa học vừa dùng điện thoại không bằng tập trung tuyệt đối trong 45 phút. Vì thế, tôi bắt đầu áp dụng kỹ thuật Pomodoro: học 25 phút, nghỉ 5 phút, và sau 4 phiên thì nghỉ dài hơn. Tôi cũng tạo không gian học yên tĩnh, tránh xa các thiết bị gây phân tâm. Có lúc tôi phải dùng ứng dụng chặn mạng xã hội để giữ sự tập trung. Kết quả là tôi hoàn thành bài vở nhanh hơn, hiểu sâu hơn và tiết kiệm nhiều thời gian cho các hoạt động cá nhân khác. 5. Chăm sóc sức khỏe và duy trì thói quen nghỉ ngơi hợp lý Hồi đầu đại học, tôi từng cố học đêm để “cày” môn khó. Nhưng càng thức khuya, hiệu quả học càng giảm, sức khỏe cũng xuống dốc. Sau này, tôi ưu tiên ngủ đủ 7 tiếng mỗi đêm, ăn uống điều độ và đi bộ mỗi ngày để tăng tuần hoàn não. Khi có sức khỏe tốt, tôi cảm thấy minh mẫn hơn trong giờ học, ít bị mệt mỏi vào buổi chiều và tiếp thu bài tốt hơn. Thói quen này nghe có vẻ không liên quan trực tiếp đến việc học, nhưng thực tế lại là nền tảng cho sự duy trì năng lượng và tinh thần học tập ổn định. Kết luận Không phải ai sinh ra cũng học giỏi, và tôi cũng từng là một sinh viên “bình thường”. Nhưng nhờ kiên trì xây dựng những thói quen học tập hiệu quả, tôi đã từng bước cải thiện kết quả học và có nhiều thời gian hơn cho bản thân. Bạn không cần thay đổi mọi thứ trong một ngày. Hãy bắt đầu từ việc lập kế hoạch học mỗi tuần, rồi dần thay đổi cách ghi chú, cách ôn tập và duy trì sức khỏe. Kết quả sẽ đến nếu bạn kiên định và nghiêm túc với phương pháp của mình.
